Tarczyca, to niewielki gruczoł regulujący pracę niemalże wszystkich komórek. Ten najważniejszy w układzie hormonalnym człowieka organ zlokalizowany jest z przodu szyi na wysokości pomiędzy drugim a czwartym pierścieniem tchawicy. Ten gruczoł wydzielania wewnętrznego jest odpowiedzialny za wytwarzanie trzech niezwykle ważnych dla funkcjonowania całego organizmu hormonów. Za jego prawidłowe funkcjonowanie odpowiada hormon wydzielany przez przysadkę mózgową – TSH.

Funkcje tarczycy

Tarczyca wydziela hormony regulujące pracę całego organizmu. Hormonami wydzielanymi przez tarczycę, są kalcytonina, trójjodotyronina (T3) oraz tyroksyna (T4). Za pośrednictwem krwiobiegu hormony te transportowane są do tkanek i komórek całego ciała i regulują wiele procesów zachodzących w organizmie. Między innymi sterują przemianą materii, reguluje procesy tlenowego metabolizmu, odpowiada za zachowanie bilansu energetycznego oraz produkcję ciepła. Oddziałuje bezpośrednio na dojrzewanie struktur układu nerwowego, a także wzrost kości.

Choroby tarczycy

Pośród chorób tarczycy wyróżnia się między innymi nadczynność, niedoczynność tego gruczołu, zapalenie tarczycy, wole guzkowe, nowotwory oraz Hashimoto. W tym artykule skoncentrujemy się na tych najczęściej występujących: nadczynności, niedoczynności oraz Hashimoto. 

Tarczyca według Tradycyjnej Medycyny Chińskiej

Zgodnie z paradygmatami Tradycyjnej Medycyny Chińskiej funkcjonowanie organizmu człowieka oraz jego ogólny dobrobyt uwarunkowane są prawidłowym przepływem życiodajnej energii Qi. Również w przypadku chorób tarczycy źródła upatruje się w zaburzeniach energetycznych. TCM rozróżnia dwa rodzaje energii: żeńską Yin oraz męską Yang. W prawidłowo funkcjonującym organizmie energie te są wyrównane, zharmonizowane i uzupełniające się wzajemnie. Kiedy dochodzi do zaburzeń w równowadze Yin i Yang w organizmie zachodzą negatywne zmiany. Choroby tarczycy często powiązane są z chorobami nerek i narządów rozrodczych (czytaj więcej o zaburzeniach erekcji). Choroby tarczycy wynikają również z chorób kręgosłupa (czytaj więcej o chorobach kręgosłupa) występujących między innymi na odcinku piersiowym. Na poziomie odpowiadających mu meridianów następuje ucisk nerwów uniemożliwiając harmonijny przepływ energii. Tworzy się zator energetyczny, a informacja wysyłana przez mózg nie może dotrzeć do narządu. Dość popularnym schorzeniem zaburzającym prace tarczycy jest również pogłębiona kifoza odcinka piersiowego.

Niedoczynność tarczycy według Tradycyjnej Medycyny Chińskiej

Według Tradycyjnej Medycyny Chińskiej niedoczynność tarczycy wywołana jest zachwianiem harmonijnego przepływu energii i wiąże się z niedoborem męskiej energii Yang. Niedobór ten skutkuje spadkiem życiodajnej energii Qi, co na poziomie funkcjonowania tarczycy wywołuje zmniejszenie wydzielania kluczowych dla zdrowego organizmu hormonów. Pierwszymi objawami wystąpienia tej nieprawidłowości są ospałość, wzrost masy ciała oraz osłabienie krążenia krwi – pacjent odczuwa chłód, często marznie. 

Niedoczynność tarczycy – objawy

• spadek metabolizmy
• wzrost masy ciała
• problemy z trawieniem
• problemy z wypróżnieniem
• uczucie zimna
• przewlekle zmęczenie
• ospałość i senność
• problemy z koncentracją
• wypadanie włosów i brwi
• utrata połysku i nawilżenia włosów
• sucha skóra
• spowolnienie akcji serca
• obrzęki kończyn
• spadek libido i obniżona sprawność seksualna

Nadczynność tarczycy według tradycyjnej Medycyny Chińskiej

Na drugim biegunie zaburzeń energii występuje nadmiar Yang. Według TCM stan ten powoduje kumulację energii Qi przekładającą się na nadczynność tarczycy. Nadpobudliwość, przyspieszony metabolizm, zwiększona potliwość i przyspieszony rytm serca należą do typowych objawów nadmiernego gromadzenia się energii Qi.

Nadczynność tarczycy – objawy

• nadpobudliwość
• zwiększenie potliwości
• problemy z zasypianiem
• spadek wagi pomimo zwiększonego apetytu
• niemożność zwiększenia masy ciała
• nadwyżka energii
• przyspieszone bicie serca
• rozdrażnienie
• niepokój i stany lękowe
• przyspieszona przemiana materii (większa częstotliwość wypróżniania)
• osłabienie mięśni
• powiększenie obwodu szyi
• częstsze oddawanie moczu
• zaburzenia cyklu menstruacyjnego (wydłużenie cyklu; lżejsze, nieregularne krawawienia
• zaburzenia widzenia
• drżenie rąk
• uczucie gorąca

Diagnostyka i leczenie chorób tarczycy

Nieswoisty charakter objawów zaburzeń funkcjonowania tarczycy powoduje trudności diagnostyczne. Jest to poważny problem, ponieważ przewlekłe zaburzenia funkcjonowania tarczycy wywołują nieodwracalne zmiany. Np. w przypadku przewlekłej, nieleczonej nadczynności może wystąpić osteoporoza, czyli zmniejszenie gęstości tkanki kostnej. Nierozpoznana lub nieleczona nadczynność tarczycy może prowadzić do tak zwanego „przełomu tarczycowego” objawiającego się nagłym i wysokim wzrostem hormonów, znacznym nasileniem objawów i zagrażającej zdrowiu i życiu pacjenta niewydolności wielonarządowej. Z wyżej wymienionych przyczyn niezwykle ważna jest nie tylko szybka i trafna diagnostyka, ale również wdrożenie efektywnego leczenia niwelującego przyczynę zaburzeń. 

Tradycyjna Medycyna Chińska w leczeniu chorób tarczycy

Problematyka zaburzeń funkcjonowania tarczycy oraz powaga ich konsekwencji ujawnia braki w postępowaniu medycyny zachodniej. Problem leczenia metodami zachodnimi polega na koncentrowaniu działań na niwelowanie objawów choroby, zamiast na wpływaniu na bezpośrednio na pracę tarczycy. Niejednokrotnie prowadzi to do dodatkowego osłabienia tego gruczołu. W przypadku chorób tarczycy niezwykle istotne jest eliminowanie przyczyny wywołującej “zawirowania” na poziomie całego organizmu. Ze względu na swoisty charakter diagnostyki oraz leczenia na poziomie przyczyny TCM wykazuje dużą skuteczność w walce z chorobami tarczycy. 

Przyczyny chorób tarczycy według TCM

Życie w nadmiernym stresie, zła dieta, zbyt duża ilość pracy, za mała ilość ruchu i odpoczynku. Terapeuci Tradycyjnej Medycyny Chińskiej upatrują przyczyn zaburzeń tarczycy w nieharmonijnym trybie życia. To właśnie dlatego leczenie rozpoczyna się od unormowania ilości pracy i relaksu, wdrożeniu prawidłowej diety oraz większej ilości snu. Niezwykle istotna jest eliminacja złych nawyków i używek. 

Metody TCM wykorzystywane w leczeniu chorób tarczycy

Tradycyjne Medycyna Chińska w celu leczenia chorób tarczycy koncentruje się na regulacji pracy żołądka, nerek oraz wątroby. To na poziomie tych narządów dochodzi do zaburzeń energetycznych. Leczenie opiera się na wzmacnianiu organizmu, udrażnianiu przepływu energii Qi poprzez usuwanie blokad na drodze meridianów. Wykorzystuje się ziołolecznictwo, masaże, a także akupunkturę. Niezwykle istotna jest energia samego Terapeuty, która przenika do ciała pacjenta. Odpowiednio wykształcona i zharmonizowana (między innymi na drodze praktyce QiGong – czytaj więcej) dociera do źródła problemu, pobudza „życiem” komórki i uruchamia proces leczenia. Należy zaznaczyć, że siła Tradycyjnej Medycyny Chińskiej opiera się na zdolnościach terapeuty, który odgrywa kluczową rolę – niezależnie od obranych metod leczenia.